In de uitwerking die in januari 2024 door de politie is gemaakt van de in november 2023 door Sonja Holleeder bezorgde geluidsopname van een verhoor van haar broer Gerard in 2015 in het Vandros-onderzoek, wordt melding gemaakt van een onbekende vierde man die bij dat verhoor aanwezig was. Iemand die bij Gerard en de twee rechercheurs T051 en T055 aan de verhoortafel heeft gezeten. Iemand wiens naam niet in het door de rechercheurs opgemaakte oorspronkelijke proces-verbaal van het verhoor wordt genoemd. Zelfs geen vermelding van de aanwezigheid van een vierde persoon bij het verhoor.   

Vierde persoon niet vermeld
Dat er iemand bij heeft gezeten toen Gerard in juli 2015 door de politie werd verhoord, weten we dankzij de opname van het verhoor die Sonja Holleeder maandagmiddag 27 november 2023, samen met een zelfgemaakte transcriptie, naar de politie heeft gebracht. Waarom Sonja het nodig vond die opname ruim 8 jaar later naar de politie te brengen? “Omdat er een onderzoek is, waarin ook Gerard voorkomt, overhandig ik deze opname”, verklaarde Sonja op 27 november 2023. In haar eigen op schrift gestelde uitwerking van het verhoor, is de aanwezigheid van een vierde persoon, en wat die vierde persoon tijdens het verhoor heeft gezegd, eveneens niet vermeld. Geen verschil dus met het oorspronkelijke proces-verbaal uit 2015.

De onbekende vierde man
Rechercheur Johan, die in opdracht van de officieren van justitie in januari 2024 een nieuwe transcriptie heeft gemaakt van de door Sonja ingeleverde geluidsopname, vermeldde de vierde persoon daarentegen wél in zijn proces-verbaal.

In zijn verslag van het uitluisteren van de opname schrijft Johan:

‘Op dit geluidsfragment hoorde ik vier mannenstemmen. Op basis van de inhoud van het gesprek vermoed ik dat het gaat om twee medewerkers van de politie. In dit proces-verbaal aangeduid als V1 (verbalisant 1) en V2 (verbalisant 2). Op basis van het proces-verbaal van bevindingen en de inhoud van het geluidsbestand, waarin een man werd aangesproken met de naam Gerard en Sonja en Astrid als zussen werden genoemd, vermoed ik dat één van de mannen Gerard Holleeder betrof. In dit proces-verbaal aangeduid als G1 (getuige 1). De vierde man was een paar keer hoorbaar in het geluidsbestand en nam niet actief deel aan het gesprek tussen V1, V2 en G1. Aangezien V1 en V2 werden ontvangen in de ruimte waar G1 en de vierde man al aanwezig waren, vermoed ik dat deze vierde man bij G1 hoorde. Echter, heb ik geen aanwijzingen gehoord waaruit ik de identiteit van deze vierde man kan afleiden. In dit proces-verbaal is deze vierde man derhalve aangeduid als N1 (onbekende man).’

Geluidsopname niet benoemd
Vervolgens beschrijft Johan wat hij aan het begin van de opname hoort: er wordt geschoven met stoelen, er klinkt een bel, vermoedelijk van de voordeur. Daarna hoort hij voetstappen en het vegen van voeten. Als de verbalisanten zijn binnengelaten volgt een informeel gesprek over een televisie die aan de muur hing in de ruimte waar de personen zich bevonden. Ondertussen vroeg G1 (Gerard) of de heren koffie wilden. Na drie-en-een-halve minuut begint het verhoor. Voordat de letterlijke uitwerking van het verhoor volgt, merkt Johan op dat het hem opviel dat de geluidsopname niet werd benoemd, noch werd aangekondigd.

Heimelijk
Nadat de twee verbalisanten het pand na anderhalf uur weer hadden verlaten, werd er niet meer gesproken door G1 en N1. ‘Er werd een voorwerp/meubelstuk (mogelijk een tafeltje of stoel) neergezet. Het geluid hiervan komst steeds dichter bij de opnameapparatuur. Vervolgens leek het alsof iemand op dit voorwerp/meubelstuk ging staan en vervolgens hoorde ik dat de opnameapparatuur werd opgepakt en kort daarna werd uitgeschakeld.’ Aldus Johan. Op basis van deze bevinding en wat hij ervoor heeft gehoord, gaat Johan ervan uit dat de opname van het verhoor ‘heimelijk is gemaakt door G1 en/of N1.’

Vragen
Het heimelijk opnemen van een politieverhoor in 2015, de bezorging bij de politie van de geluidsopname van dat verhoor ruim 8 jaar later door Sonja, het feit dat de opname in bezit was van een zus van de verhoorde getuige, de geheimzinnige vierde man die bij dat verhoor aanwezig was, dat riep natuurlijk vragen op. Vragen die mijn advocaat op 12 april jl. kon stellen aan Gerard Holleeder zélf, want die was door de rechtbank opgeroepen om te getuigen in mijn strafzaak.

“Dan moet je dat maar zeggen”
Gerard wond er in zijn verklaring bij de rechter-commissaris geen doekjes om toen de verklaring die hij in 2015 bij de politie in Vandros had afgelegd ter sprake kwam. De ‘man’ die in de transcriptie van de politie werd aangeduid als ‘N1’, was volgens Gerard niemand minder dan zijn zus Astrid.

V: Waren er naast u en de twee verbalisanten meer mensen aanwezig tijdens het verhoor?
G: Ja, Astrid.

V: Waren er verder mensen aanwezig in uw woning tijdens het verhoor?
G: Nee.

V: Wisten de verbalisanten dat uw zus erbij was?
G: Ja, die zat er gewoon bij. Astrid heeft het gesprek opgenomen. Zij had zo’n stickie op de rand van mijn spiegel gelegd. Dat wist ik. Ze kwamen bijna een kwartier eerder en ze zei: “Wacht effe, nog niet open doen.” Het was niet bekend voor de politie dat dit gesprek werd opgenomen.

V: Wisten uw zussen op voorhand dat u gehoord ging worden, had u dat met ze besproken?
G: Wim zag ik toen niet meer. Ik zag Astrid veel frequenter. Ik had daar al informatie over: Wim dit, dat zus, zo. Ik zei: wat moet ik nou zeggen. Hij heeft mij nooit bedreigd ofzo. Van hem heb ik dat nooit gehoord, maar volgens Astrid wilde Wim mij vermoorden. Ik ben er een beetje in meegegaan. Astrid zei: “Als hij ons alle drie vermoord, dan is er niemand meer om voor mijn moeder te zorgen.” Ze zei: “dan moet je dat maar zeggen.”

(…)

V: Waarom is het opgenomen? Wiens idee was dat, Astrid?
G: Ja, natuurlijk.   

Daarmee leek de kwestie van ‘de vierde man’ opgelost, maar niet helemaal. Want als de vierde persoon Astrid is geweest, waarom benadrukte Johan, inspecteur bij de Landelijke Eenheid, in zijn transcriptie dan herhaaldelijk dat de onbekende N1 een man is? Heeft Astrid soms de baard in de keel gekregen? Of is de frequentie van de opname omlaag gepitcht op de momenten dat Astrid spreekt tijdens het verhoor, zodat haar stem mannelijk leek, om haar aanwezigheid bij het verhoor te verdoezelen? Heeft de technische afdeling van de recherche de geluidsopname soms bewerkt? Of heeft Astrid dat gedaan of laten doen voordat ze de opname meegaf aan Sonja om bij de politie te bezorgen?